Dede Korkut olarak bilinen Korkut Ata, rivayete göre 9. ve 11. yüzyılları arasında Türkistan'da Aral Gölü civarında yaşamıştır. Oğuzların Bayat boyundan olan Dede Korkut'un kesin olarak ne zaman yaşadığı bilinmemektedir. Bilinen tek gerçek yaşadığı yöre ve zaman diliminde sözüne rağbet edinilen bir büyük insan olduğudur.
Türk hakanlarının hocalığını ve danışmanlığını yapması ve her sorunu çözebilme yeteneğiyle adeta bir üst bilince sahiptir. Türk, Altay ve Oğuz efsanelerinde, halk hikayelerinde ve masallarında adı geçen ilk ozandır. Olağanüstü özellikleri vardır. Kopuz çalar, hikayeler, efsaneler ve öyküler anlatır. Uzun yıllar yaşamış ve tecrübe sahibi olan bir bilgedir. Kopuzun bulucusu olarak kabul edilir. İslamiyet ile birlikte bir evliya olarak kabul görmüştür, ama İslam öncesi dönemlerden de izler taşıyan Dede Korkut, Şaman kültürünün özelliklerini de taşımaktadır.
Dede Korkut hikayelerinde evliliklerin nasıl yapılacağı, ziyafetin kime verileceği, bir yiğidin nasıl ad alacağı, gelinlerin ve beylerin birbirine nasıl şefkatle muamele edeceği, nasıl avlanılacağından nasıl ata binileceğine kadar bilgilerin, davranışların ve konuların hepsi Dede Korkut ile bize ulaşmıştır. Bu sebeple Türk tarihinin ve kültürünün anlaşılması için çok önemlidir.
Dede Korkut'un Özlü Sözlerinden Bazıları
"Allah Allah!" demeyince işler düzelmez.
Kadir Tanrı vermeyince er zenginleşmez.
Ezelden yazılmasa kul başına kaza gelmez.
Gürüldeyip sular taşsa deniz dolmaz.
Eski düşman dost olmaz.
KAYNAK
TRT Avaz, Türk Halk Edebiyatı
Dede Korkut Hayatı Kısaca
4/
5
Oleh
rage anger
